Deprem ve Kültür

  

  Bugün 2023 Kahramanmaraş merkezli, büyük felakete yol açan depremlerin yıldönümü, tıpkı bir gün popüler adıyla "İstanbul Depremi", gerçek adıyla "Büyük Marmara Depremi" olarak anılacak (artık kim kalır bunu anmaya bilinmez) depremin yıldönümünün de geleceği gibi.

 

  İnsan hayatı, depremin yarattığı travmalarla uğraşacak kadar uzun değil; kısa. Zaten birçok sosyal, kültürel, siyasi ve birçok çeşitli zorlukla uğraşırken bir de deprem travmasıyla uğraşıyor bu ülkede yaşayanlar.

 

  Boş boş şu yapıldı, bu yapılmadı diye yazmayacağım ya da sosyal medya paylaşımları gibi "Unutmadık", "Acımız bir", "Acımız büyük" gibi popülist, söylenmek için söylenmiş (formaliteden) söylemlerde bulunmayacağım çünkü deprem de birçok şey gibi unutuldu hatta şu an bile İstanbul ve çevresi gibi deprem bekleyen yerde oturanlar, bir mayının üstünde olduklarından haberdar değillermiş gibi davranıyorlar. Bir yandan ise deprem hasarını ve kaybını önlemek için yetkili birimler hiçbir şey yapmadı ve bundan sonra da yapmayacak. Bu reaksiyonsuzluk, kültürün bir parçası. Bâzı şeylerin olumlu yönde değişmesi için öncelikle kültürün değişmesi gereklidir ve kültür de uzun süreçlerde değişebilir ancak. Beklenen depremlerin ise kültürün değişmesini bekleyecek zamanları yok. Geriye tek bir şey kalıyor: Kişisel önlem-eylemler. Bu yüzden İstanbul ve çevresinde oturan herkes bir an önce başka yerlere göçmelidir çünkü depremde enkaz altında kalınınca söylenecek "keşke"lerin hiçbir faydası olmayacak. Belki yine oluşacak tablo karşısında travmalar yaşanacak ama en azından travma yaşayacak bir hayati fonksiyon olacak.

 

  Deprem üzerine yazılan her şey (bu da dâhil) boşuna aslında. Gerçek şu: Gelecekte de şimdiki gibi birçok deprem olacak, insanlar ölecek, mevcut kültür tıkır tıkır işleyecek. İşte o yüzden anlatacak çok şey olmasına rağmen uzun tutmadım bu yazıyı. Nasılsa kimsenin umurunda da sikinde de değil.